Yaşadığı dönemde ABD’de egemen olan ırkçılığa karşı verdiği etkili mücadeleyle tüm dünyada kitlelerin büyük saygısını kazanan Malcolm X, özellikle siyahi Amerikalılar için ilham kaynağı olmayı sürdürüyor.
MÜSLÜMAN LİDER MALCOLM X HARLEMDE YAŞATILIYOR
ABD’de ırkçılıkla mücadelenin sembol isimlerinden olan ve 21 Şubat 1965’te suikasta kurban giden siyahi Müslüman lider Malcolm X ile mirası, Harlem’de adının verildiği bulvar ve pazarın yanı sıra hemen her sokakta yaşatılmaya devam ediyor. New York‘ta çoğunlukla Afrika kökenli Amerikalıların yaşadığı Harlem’de hemen her köşede ikinci el kitaplar, posterler, tişörtler ve şapkalar satan sokak satıcılarının tezgahlarında ve hediyelik eşya dükkanlarında Malcolm X’in izine rastlanıyor.
KARANLIKTAN ÇIKARAK MÜCADELE VE SAVUNMA SEMBOLÜ OLDU
Harlem’de yaşayan siyahi Amerikalı Aisha McBride, ”Malcolm X ismini, daha önce televizyonlardan duyuyordum. 17-18 yaşlarında Harlem’e taşındığımdan bu yana hemen her köşe başında izine rastladığım Malcolm X’i ve bıraktığı mirası daha iyi tanımaya, anlamaya ve öğretilerini uygulamaya başladım.” dedi. Malcolm X adının kendisi için ”mücadele ve savunma” anlamına geldiğini ve siyahi Müslüman liderin karanlıktan çıkarak verdiği mücadelesiyle çok sayıda kişiye örnek olduğunu vurgulayan McBride, “Hayatta olsa bugün yaşananlar karşısında hayal kırıklığına uğrardı. Keşke daha uzun yaşayabilseydi, mücadeleye devam eder ve büyük değişiklikler yapabilirdi.” diye konuştu.
KENDİNE YETMEYİ, CEHALETİ YENMEYİ ÖĞRETTİ
Sokak satıcısı Abdul Osman, Malcolm X adının kendisine ve halkına olgunluğu, kendi kendine yetmeyi, cehaleti yenmeyi, doğruya ulaşmayı ve hatalarını nasıl düzeltmeleri gerektiğini öğrettiğini söyledi.
DÜNYANIN BARIŞA VE DEĞİŞİME İHTİYACI VAR
Hristiyan, Müslüman ya da Yahudi olsun birbirinden farklı olan, farklı düşünen herkesin birbirine saygı göstermesi ve farklılıklarıyla birbirlerini güçlendirmesi gerektiğini söyleyen Osman, ”Dünyanın birliğe, barışa ve değişime ihtiyacı var.” ifadesini kullandı.
ÖZGÜRLÜK VE DEĞİŞİM İÇİN ÖLENE KADAR MÜCADELE ETTİ
İkinci el kitaplar satan Nova Fuller de bir zamanlar Harlem sokaklarında yürüyen Malcolm X’in ruhunun Harlem’de yaşatıldığını söyledi. Yaşadığı dönemde çok sayıda kişinin insan haklarından, özgürlüklerden, eşitlikten bahsettiği için Malcolm X’in ”deli” olduğunu düşündüğünü belirten Fuller, onun bu özgürlükler ve değişim için ölene kadar mücadele ettiğini kaydetti.
SEMBOL LİDER MALCOLM X’İN YAŞAM ÖYKÜSÜ
Malcolm X, siyahi Amerikalıların özgürlüklerine kavuşamayacağına ve Afrika’ya dönmeleri gerektiğine inanan Earl Little adlı bir vaizin oğlu olarak 1925’te dünyaya geldi. Henüz 5 yaşındayken babasını faili meçhul bir cinayete kurban veren ve annesi akıl hastanesine kapatılan Malcolm, yoksulluk ve zorluklar içinde geçen çocukluğun ardından 1946’da hırsızlıktan hapse mahkum edildi. Bu dönemde siyahi milliyetçiliği savunan Nation of Islam (İslam Milleti) hareketinin lideri Elijah Muhammed‘in görüşlerini benimseyen Malcolm, 1952’de cezaevinden çıkınca bu harekete katıldı.
KARİZMATİK KİŞİLİĞİYLE ÖNE ÇIKTI
Tanınması mümkün olmayan Afrikalı atalarının soyadını temsil etmesi nedeniyle X soyadını kullanmaya başlayan Malcolm, karizmatik kişiliği, enerjisi, sözünü sakınmayan ve hararetli hitap tarzı sayesinde kısa sürede hareketin önde gelen yüzlerinden biri oldu. Zaman içinde hareketin odak noktaları, kullandığı yöntemler ve dine bakış konularında Elijah Muhammed ile anlaşmazlığa düşen Malcolm X, 1964’te Nation of Islam’dan ayrıldı. Hayatının son döneminde Amerikan toplumunun ırk problemini çözmesi için İslam dinini anlaması gerektiğini ve tüm ırkların kardeşliğini esas alan insan hakları mücadelesini savunan Malcolm X, bu dönemde El-Hajj Malik El-Shabazz (el-Hac Malik eş-Şahbaz) ismini kullanmaya başladı.
ÖLDÜRÜLMESİNDE FBI ŞÜPHESİ
Malcolm X, 21 Şubat 1965’te Harlem’de konuşma yaparken vurularak öldürüldü. Nation of Islam üyesi üç kişinin cinayet suçundan mahkum edilmesine rağmen, suikastın arkasında hayatının son döneminde Malcolm X’i sıkı takip altında tutan Federal Soruşturma Bürosunun (FBI) olduğuna dair iddialar ortaya atıldı. Siyahi Müslüman lider Malcolm X’in, Afro-Amerikan edebiyatının önemli eserlerinden “Kökler” romanının yazarı Alex Haley ile kaleme aldığı hayat hikayesi, 20. yüzyılın en önemli otobiyografilerinden biri olarak gösteriliyor.
İşte Malcolm X’in her biri hafızalarda yer etmiş sözleri;
Beyaz adam savaştı, biz öldük.
Ben gerçeğin peşindeyim, kimin söylediği önemli değil. Ben adaletin peşindeyim, kim için veya kime karşı olduğu önemli değil.
rkçılık ideolojik bir düşünce değil, aksine psikolojik bir hastalıktır.
Özgürlüğü savunanların direnme gücü, zulmedenlerin gücünden daha fazladır.
Eğer uğrunda ölmeye hazır değilseniz, “özgürlük” kelimesini lugatınızdan çıkarın.
İnsanlar bir adamın bütün hayatının bir tek kitapla değişebileceğinin farkında değiller.
Amerika, İslam’ı anlamaya muhtaç. Çünkü bu din, ırk sorununu söküp atan dindir.
Benim dinim benim kişisel konumdur. O benim kişisel hayatımı, kişisel ahlakımı yönetir. Ve benim dinsel felsefem, benimle inandığım Tanrı arasındadır; aynen diğerlerinin dinsel felsefesinin onlar ve Tanrı arasında olduğu gibi. Ve bu en iyi olan yoldur.
Kimse sana özgürlüğünü vermez. Kimse sana eşitliği, adaleti ve başka hiçbir şeyi vermez. Bunları kendin alırsın.
Bütün uyuyanları uyandırmaya bir tek uyanık yeter.
İster mermi kullansın, ister oy pusulası, insan iyi nişan almalı. Kuklayı değil, kuklacıyı vurmalı.
İyi siyah veya iyi beyaz olmak gibi bir durum yoktur. İyi veya kötü insanlar vardır.
Müslümanlara göre; fazla dünyeviyim; diğerlerine göre; fazla dindarım… Militanlara göre, fazla ılımlıyım; ılımlılara göre, fazla militanım.
Dikkatli olmazsanız, gazeteler, mazlumlardan nefret etmenizi, zalimleri ise çok sevmenizi sağlar.
News
