Covid 19 nedeniyle yaşanan ekonomik koşullar ve bütçe
imkanlarındaki sıkıntılar dikkate alınarak kamuda maaşlardan yapılacak
kesintilerle ilgili hazırlanan Her Türlü Maaş Ücret ve Maaş Nitelikli Ödemeler
ile Emekli Maaşlarından Yapılacak Olan Kesintiler Hakkındaki Yasa Cumhuriyet
Meclisi'nden geçti.
Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu, ivediliği bulunan sözkonusu
yasa tasarısını komitede ele almak amacıyla verdiği aranın ardından saat 18.00
sıralarında yeniden toplandı.
Genel kurul aranın ardından ilk olarak, Kıbrıs Vakıflar
İdaresi Kiracılarının Birikmiş Kira ve Gecikme Zammı Borçlarının Tahsili ile
İlgili Kuralların Düzenlenmesi (Geçici Kurallar) Yasa Tasarısı'nın 2.
görüşmesini gerçekleştirdi.
Tasarıya ilişkin ilk sözü HP Milletvekili Gülşah Manavoğlu
aldı. Manavoğlu, tasarıda yer alan peşin ödemede yüzde 25 indirimin az olduğunu
ancak onay verdiklerini belirtti. Lefkoşa Suriçi'nde aylardır çalışamayan
kurumlardan kira talep edilmesini eleştiren Manavoğlu, en azından esnaftan
mükellefiyetlerinin talep edilmemesini istedi.
TOROS
CTP Milletvekili Fikri Toros da, ekonomik aktivitenin
tamamen durma noktasına geldiğini ve sorunların çığ gibi büyüdüğünü ifade
ederek, sürecin başından beri önerilerinin değerlendirilmediğini belirtti.
Ekonominin durumunun aşikar olduğunu söyleyen Toros, devletin yükümlülüğe
girmesi ve oluşturulacak fonla hibeye gidilmesini önerdiklerini hatırlattı.
Toros, elektrik gibi rutin giderlerin en azından dondurulması gerektiğini ve
uzun vadede de ekonomik çarkların normale dönemeyeceğini söyledi. Sadece
vakıfların değil, devletin de kiraladığı konutlar olduğunu hatırlatan Toros, bu
uygulamaların genele yayılması gerektiğini belirtti. Gecikme zamlarıyla ilgili
af oranlarının yapılan ödeme üzerinden yapılmasını eleştiren Toros, ödeme
yapamayana yardım amaçlı ödeme üzerinden indirim yapılmasının çelişki
yarattığını söyledi. Hükümetin aldığı kararlar doğrultusunda kapanan yerlerin
kiralarının dondurulması gerektiğini savunan Toros, hiç gelir elde edemeyen ancak
masraflarını ödemek zorunda kalanlara yardım etmek gerektiğini belirtti. Bu
tasarıyı olumlu bir adım olarak değerlendirerek, onaylayacaklarını yineleyen
Toros, gerekli yasal düzenlemelerle daha da rahatlama getirilmesini talep etti.
ANGOLEMLİ
TDP Milletvekili Hüseyin Angolemli, bugün genel kurulun
kahvehaneye döndüğü eleştirisinde bulunarak, 62. maddenin bu şekilde
kullanılmaması gerektiğini söyledi. Bugünün gündeminin Ali Pilli olduğunu ve
halkın çoğunluğunun bu konuda üzgün olduğunu belirten Angolemli, pandemi
döneminin önemli şahıslarından olan ve aylardır personel yetersizliği var diyen
Pilli’nin ne kadar haklı olduğunun bugün PCR testi kuyruklarından anlaşıldığını
kaydetti. Angolemli, böyle bir dönemde cumhurbaşkanlığında 3 ayrı kalemde
örtülü bütçe olmasını eleştirerek, hayat pahalılığı kesintisinin meclisten
oybirliğiyle geçtiğini hatırlatarak, halktan bu şekilde kesinti yapılırken, bu
dönemde farklı başlıklarla ayrılan örtülü ödeneğin hazmedilemeyeceğini söyledi.
Partisinin komitelere giremediği için meclis kürsüsünden konuştuğunu kaydeden
Angolemli, bugün yapılan yasa tasarısında birikmiş borç kapsamına neyin
alındığını sorarak, ona göre oy vereceklerini belirtti. Angolemli, tasarıyla
ilgili farklı maddeleri okuyarak, değerlendirmelerde bulundu ve sorular
yöneltti. Halkın parasızlıktan inlediğini vurgulayan Angolemli, “Hal yasası bu
dönemde de geçmezse bir daha geçmez. Bir an önce hazırlanmalı” dedi.
DENKTAŞ
DP Milletvekili Serdar Denktaş, vakıfların mal kiralayan en
büyük kurum olduğuna işaret ederek, bu yasanın amacının bu süreçte kolaylık
sağlamaksa eksik olduğunu kaydetti ve tasarıda yer alan koşulların sağlanması
amaçlanan kolaylığı ortadan kaldırdığını söyledi. Affın pandemi çıktığı günden
beri mağdur olanları kapsaması gerektiğini kaydeden Denktaş, bu sürecin hem
sona ermediğini, hem de ne kadar süreceğinin belli olmadığını hatırlatarak
mevcut şekliyle bu tasarıya red oyu vereceğini belirtti.
HAMZAOĞLULARI
CTP Milletvekili Biray Hamzaoğluları ise, borcunu
ödeyemeyenlere yönelik yapılan bu yasanın mağdur olanların çok azını
kapsadığını söyledi. Hamzaoğluları, taşımacılık yapanların, turizm sektöründe
çalışanların, yatırımlarını yapamayanların durumunun ne olacağını sordu.
"Bu dönemi iyi idare edemediniz" diyen Hamzaoğluları, konuşmasına
Perşembe gün devam edeceğini söyledi.
SANER
Başbakan Hamza Saner bu yasayla amaçlarının, yüzlerce davayı
kolaylaştırmak ve biriken borçları hafifletmek olduğunu söyledi. Yasanın
kapsamı hakkında bilgi veren Saner, yasanın daha önceki değişikliklerden
yararlanmamış olan herkesi kapsayacağını belirtti. Tasarının 3. görüşmesi bir
sonraki birleşimde yapılacak. Genel
kurul daha sonra “Her Türlü Maaş Ücret ve Maaş Nitelikli Ödemeler ile Emekli
Maaşlarından Yapılacak Olan Kesintiler Hakkında Yasa Tasarısı"nı görüşmeye
başladı.
ÇELER
Tasarıyla ilgili ilk sözü alan TDP Milletvekili Zeki Çeler,
böyle bir adımın atılmasının özel-kamu arasındaki dengeyi sağlayacağını
belirtti. Çeler, ödenen 1500 TL’lerin açıklandığı şekilde ödenmediğini ve bu
paralarının çalışanın eline geçtiğinden emin olunacak bir düzenleme yapılmasını
önerdi.
ÖZDENEFE
CTP Milletvekili Fazilet Özdenefe, hayat pahalılığı
artışının ödenmemesinin yasaya bağlanmasının doğru olduğunu ve bugünkü adımla
yasallaşmasından memnuniyet duyduğunu belirtti. Özdenefe, kesintilerin nasıl
kullanılacağının belirtilmesi ve 31 Aralık 2021’e kadar geri ödeneceğinin
taahüt edilmesinin de yasanın önemini artırdığını belirtti. Fazilet Özdenefe,
yürürlükten kalkma tarihinin 1 Ocak 2022 olmasının, ödemelerin gecikmesi
halinde yasal bir karmaşaya sebep olacağını belirterek, kaldırılmasını istedi.
Özdenefe, 2. görüşmesi bugün yapılan Kıbrıs Vakıflar İdaresi Kiracılarının
Birikmiş Kira ve Gecikme Zammı Borçlarının Tahsili ile İlgili Kuralların
Düzenlenmesi (Geçici Kurallar) Yasa Tasarısı'na eleştiride bulundu.
TOROS
CTP Milletvekili Fikri Toros ise, bu yasayla oluşacak
kaynağın yerli istihdama aktarılmasını talep ettiklerini ve kesintilerin ne zaman
ödeneceğinin somut şekilde yer almasını talep ettiklerini hatırlattı. Toros, bu
yasanın merkezi yönetime bağlı olmayan, yönetim kurulu olan kurumlarda bu
kesintileri yapma hakkı veremeyeceğini de komitede hatırlattıklarını vurguladı.
Genel kurul daha sonra Özdenefe’nin önerisi üzeri tasarıdaki "1 Ocak
2022'de yürürlükten kalkar" maddesini "Ödemeler gerçekleştikten sonra
fes olması" şeklinde değiştirip oyladı. Tasarı, 1 ret, 42 kabul oyuyla
kabul edildi.
ATUN
Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plan Komitesi Başkanı UBP
Milletvekili Sunat Atun yeniden söz alarak, CTP Milletvekili Fazilet
Özdenefe’nin Kıbrıs Vakıflar İdaresi Kiracılarının Birikmiş Kira ve Gecikme
Zammı Borçlarının Tahsili ile İlgili Kuralların Düzenlenmesi (Geçici Kurallar)
Yasa Tasarısı'na yönelik eleştirileri değerlendirdiklerini belirtti. 5 maddenin
zaten kira borçlarıyla ilgili düzenlemeye tabi olduğunu söyleyen Atun. 7.
maddeyi de daha anlaşılır hale getirerek, suistimale izin vermeyecek şekilde 3.
görüşmeye getireceklerini kaydetti. Karşılıklı mutabakatla tasarı 3. görüşme
öncesi yeniden komiteye gönderilmesi oylanarak kabul edildi. Genel Kurul bir
sonraki toplantısını Perşembe günü gerçekleştirecek.
YORUMLAR