Türkiye'de
çalışma alanında da yaşanan gelişmeler Kıbrıs'ın kuzeyinde de katlanarak
getirildiğini ve çalışanlara dayatıldığını biliyoruz. Bu çalışma Kıbrıs'taki
emekçileri de bilgilendirmek için önemlidir.
CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba,
Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nde emekçilerin kayıplarının anlatıldığı bir
çalışma hazırladı.
Hüseyin Şimşek
Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin resmen
yürürlüğe girdiği 24 Haziran 2018 seçimlerinin üçüncü yılı geride kaldı. CHP
İşçi Sendikaları, Esnaf, Sanatkar ve Sivil Toplum Kuruluşlarından Sorumlu Genel
Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba, Saray rejiminin üç yıllık işçi karnesini
çıkardı.
Tek adam yönetiminde Türkiye’nin her alanda
geriye gittiğini, emekçilerin durumunun da farklı olmadığını kaydeden Ağbaba,
hazırladığı çalışmada, “Tek adam rejimi, çalışanın hem gelirini hem işini, hem
de canını elinden aldı” dedi.
Son süreçte 1,5 milyon yurttaşın iş arama
ümidini kaybettiği için İŞKUR kaydını sildirdiğini vurgulayan Ağbaba,
çalışmasında şu tespitlere yer verdi:
“Üç yıl önce AKP Genel Başkanı Tayyip Erdoğan,
Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ile ülkenin ekonomik olarak uçuşa geçeceğini
iddia etmişti. Aksine tek adam rejimi ile birlikte ülke tarihinin en büyük
ekonomik buhranı yaşandı. Bu süreçte en çok bedel ödeyen ise emekçiler oldu.
Üç yılda emekçilerin ulusal gelirden aldığı
pay düşerken artan hayat pahalılığı karşısında emekçiler çareyi bankalara
borçlanmakta buldu. 1 milyon çalışan işinden oldu. Asgari ücretlinin maaşı son
3 yılda artan döviz kurları karşısında iyiden iyiye değersizleşirken pandemi
döneminde 7,6 milyon çalışan ise gelir kaybına uğradı. Son 3 yılda 6 bin 398
işçi, yeni rejimin kar hırsı yüzünden iş yerlerinde can verdi.”
Raporda yer alan veriler tablodaki gibi:
“Emekçilerin yeni rejimde ulusal gelirden
aldığı pay son 3 yılda yüzde 2,3 oranında azaldı. Bunun yanı sıra 30 Haziran
itibariyle, 4,56 TL olan dolar kuru ile bin 604 TL
asgari ücret 351 dolara denk gelirken, 22
Haziran 2021 itibariyle 8,75 TL olan dolar kuru ile 2 bin 928 TL asgari ücret,
322 dolara kadar geriledi. Asgari ücretli yeni rejimde 3 yıl içinde maaşından
29 dolar kaybetti.
Ekonomik kriz ve artan işsizlik yeni rejimde
vatandaşların iş bulma ümidini de elinden aldı. Haziran 2018’de iş aramayıp
çalışmaya hazır ümitsiz işsizlerin sayısı 1 milyon 799 bindi. Aradan geçen 3
yılın ardından bu rakam 3 milyon 356 bine kadar çıktı. Yeni rejimde iş
bulmaktan ümidini kesen işsizlerin sayısı 1 milyon 557 bin kişi arttı. Yani son
3 yılda her yıl ortalama 500 bin kişi, yeni rejimden ümidini keserek iş aramayı
bıraktı.
2,8 milyon çalışan ücretsiz izne gönderilerek
günlük 50 TL ile geçinmek zorunda bırakıldı. Bu süreçte 3,7 milyon çalışan ise
kısa çalışma ödeneği kapsamında brüt ücretinin yüzde 60’ı ile geçinmeye
çalıştı.
İşten
çıkarma yasağı olmasına rağmen işsiz kalan 1 milyon 82 bin kişiye ise işsizlik
ödeneği verildi. Bu durumda sadece 7,6 milyon çalışan gelirini kaybetti ve
asgari ücretin altında aylıkla yaşamaya mahkûm oldu”
YORUMLAR