Herkese merhabalar,
Bugün sizlere bizler de kalıplaşmış hale gelen
ve değiştirmekte güçlük çektiğimiz şemalarımızdan bahsetmek istiyorum. Taa
doğduğumuz andan itibaren bir dünyaya doğuyoruz. Bir sürü şeyin var olduğu bir
dünya. İyi, kötü, doğru, yanlış, güzel, çirkin vs. şeklinde
kategorileştirdiğimiz bir sürü şey. Peki bu kadar kalıplaştırmış olduğumuz
şeylerin bizlerin hayatını nasıl etkilediğini farkediyor muyuz ? Bizleri
nelerden geri bıraktığını, neleri yaptırdığını farkediyor muyuz ? Peki şemalar
nedir ?
Şema, çocukluğumuzdan beri başlayan ve bizim
yaşamımız boyunca sürekli tekrar eden kalıptır. Bu şemalar bizde ailemiz ya da
diğer çocuklar tarafından bize karşı yapılan bir şeyle başlamıştır. Terk
edilmiş, eleştirilmiş, aşırı korunmuş, istismar edilmiş, yok sayılmış ya da
yoksun bırakılmışızdır. Bir şekilde bir zarar görmüşüzdür. Sonunda bu şemalar bizim hayatımızın bir
parçası olur. Yaşımız geçip büyüdükten sonra bile, yıllar sonra evden
ayrıldıktan sonra bile bizimle yaşamaya devam ederler. Bize kötü davranılan,
ihmal edildiğimiz, aşağılandığımız ya da kontrol edildiğimiz ve istediğimiz
hedeflere bir türlü ulaşamadığımız durumlar yaratmaya devam ederiz.
Bizde çocukluğumuzdan beri gelişmiş olan bu
şemalar bizlerin düşünce,duygu,davranış ve ilişki kurma biçimlerini etkiler.
Öfke, üzüntü ve kaygı gibi bazı güçlü duyguları tetikler. Sosyal statü, ideal
bir evlilik, yakınlarımızın takdiri, meslekte başarı dahil her şeye sahipmişiz
gibi görünsek de, hayattan tat almayı ve başarılarımıza sevinmeyi beceremeyiz.
Bir başka deyişle şemalar, yaşamın erken yıllarında öğrendiğimiz
kendimiz ve dünya hakkındaki katı inançlarımızdır. Kendilik anlayışımızın
içinde yer alırlar. Şemaya olan inancımızdan vazgeçmek, kim olduğumuzu ve
dünyanın nasıl bir yer olduğunu bilmenin verdiği güvenden de vazgeçmek
demektir. Bu nedenle canımızı acıtsa bile ona yapışırız. Bu erken inançlar bize
bir öngörü ve kontrol hissi sağlarlar; rahat ve tanıdıktırlar. Garip bir
şekilde kendimizi evimizde hissettirirler. Bu yüzden bilişsel psikologlar
şemaların değiştirilmesinin zor olduğuna inanırlar.
Var olan bazı şemalarımız;
Terk Edilme, Kuşkuculuk ve Kötüye Kullanılma,
Bağımlılık, Dayanıksızlık, Duygusal Yoksunluk, Sosyal İzolasyon, Kusurluluk,
Başarısızlık, Boyun Eğicilik, Yüksek Standartlar,Haklılık
Bu şemaların detayları için haftaya görüşmek
üzere.
Okuduğunuz için teşekkür ederim. Hoş çakalın,
sağlıcakla kalın…
(Kitap:Hayatı Yeniden Keşfedin)
YORUMLAR